بزرگنمايي:

آريا بازار- يکي از مهمترين اهدافي که اقتصاد مقاومتي دنبال مي کند توسعه صادرات کشور است. صادرات بخش مهمي ‌از اقتصاد کشور است و پيش‌بيني آن مي‌تواند براي اقتصاد و فعالان اقتصادي مهم باشد.
در حال حاضر دولت و فعالان اقتصادي ملزم به رعايت اقتصاد مقاومتي هستند، يعني توليد بايد صادرات‌محور و درون‌زا و برون‌نگر باشد. از اين منظر اگر قرار است توليدي صادرات محور ايجاد شود، بايد از کيفيت و نرخ مناسب و مطلوب و از شرايطي برابر نسبت به رقيبان سرسخت خود در دنيا برخوردار باشد.
در دولت يازدهم شاهد توسعه صادرات هستيم، براساس آمار مجموع صادرات کالايي با احتساب ميعانات گازي در دولت دهم نزديک به 146 ميليارد دلار بود که اين ميزان در دولت يازدهم به حدود 178 ميليارد دلار رسيد.اين مساله نشان از رشد 32 ميليارد دلاري صادرات غيرنفتي در اين بازه زماني دارد. همچنين مجموع صادرات غيرنفتي بدون احتساب ميعانات گازي نيز از حدود 115 ميليارد دلار در دوره دولت دهم به نزديک 140 ميليارد دلار در دولت يازدهم رسيد که نشان دهنده رشد 21 درصدي با متوسط ساليانه 6 ميليارد (در مجموع 25 ميليارد دلار) است.

توسعه صادرات به اروپا
گزارش‌ها نشان مي‌دهد که واردات اتحاديه اروپا از ايران در 4 ماهه نخست 2017 با رشد حدود 5 برابري نسبت به مدت مشابه سال قبل به 3 ميليارد و 413 ميليون يورو رسيده است. آمار منتشر شده از سوي اداره اطلاعات اقتصادي اتحاديه اروپا (يورو استات) نشان مي‌دهد مبادلات تجاري ايران و 28 عضو اين اتحاديه در 4 ماهه نخست سال‌جاري ميلادي رشد 127 درصدي داشته است.
براساس اين گزارش، مبادلات دو طرف از 2 ميليارد و 870 ميليون يورو در 4 ماهه نخست 2016 به 6 ميليارد و پانصد و پنجاه و هفت ميليون يورو در 4 ماهه نخست امسال رسيده است.
صادرات اتحاديه اروپا به ايران در ماه‌هاي ژانويه تا آوريل 2017 با رشد 44 درصدي نسبت به مدت مشابه سال قبل مواجه شده و به 3 ميليارد و 144 ميليون يورو رسيده است. در 4 ماهه نخست 2016 صادرات اتحاديه اروپا به ايران 2ميليارد و 17ميليون يورو اعلام شده بود.
واردات اتحاديه اروپا از ايران نيز در 4 ماهه نخست 2017 با رشد حدود 5 برابري نسبت به مدت مشابه سال قبل به سه ميليارد و 413 ميليون يورو رسيده است. در 4 ماهه مشابه سال قبل 717 ميليون يورو کالا از ايران وارد شده بود. لغو تحريم نفتي و از سرگيري خريد نفت ايران علت رشد قابل توجه واردات اتحاديه اروپا از ايران در سه ماهه نخست 2017 بوده است.

توسعه صادرات صنايع معدني
بر اساس تحليل‌هاي آماري، وضعيت صادرات شاخص اقلام عمده گروه معدن و صنايع معدني طي 12 ماه سال 95 در قياس با مدت مشابه سال پيش از آن با رشد 5. 8 درصدي از لحاظ ارزشي و 3. 39 درصدي از لحاظ وزني همراه بوده است. در اين ميان کشورهاي چين، عراق، امارات متحده عربي، ترکيه، ايتاليا، افغانستان، تايوان، عمان، تايلند، هند، ترکمنستان، اسپانيا، پاکستان، کره و کويت به ترتيب از مهم‌ترين بازارهاي صادراتي مواد معدني در اين سال به شمار مي‌روند.
وضعيت صادرات مواد معدني در سال 95 در بخش سنگ‌آهن به رقم 775 ميليون ‌دلار و به وزن 20 هزار و 235 هزارتن رسيده که نسبت به دوره مشابه سال 94، از لحاظ ارزشي 48 درصد و از لحاظ وزني نيز 48 درصد رشد را تجربه کرده است. طي اين دوره، قيمت جهاني سنگ‌آهن به حداقل 25 دلار و حداکثر 50 دلار رسيد که در مقايسه با قيمت‌هاي سال 94 که حداقل کمتر از 20 دلار و حداکثر 57 دلار بوده است، از رشد برخوردار و سرمايه‌گذاري در صنايع پايين‌دستي فولاد در کوتاه‌مدت براي محقق شدن اهداف پيش‌بيني شده توليد، از مهم‌‌ترين عوامل موثر بر روند کاهش خام‌فروشي است.
در سال 95 ميزان 372 ميليون دلار به وزن 240 هزار تن انواع کاشي و سراميک، آجر و چيني بهداشتي از کشور صادر شده که در مقايسه با مدت مشابه در سال 1394 از لحاظ ارزشي با 21 درصد و از لحاظ وزني با 5. 9 درصد کاهش همراه شده است که اين تفاوت نرخ تغيير قيمت و وزن نشان از کاهش چشمگير قيمت صادراتي است.
شيشه ساختماني هم شامل انواع مختلف تخت، چند جداره، فلوت و به‌صورت بلوک و نيز شيشه براي تزئينات داخلي است که در سال 1395 به ارزش 1394 ميليون دلار و به وزن 432 هزار تن گزارش شده است. اين رقم در مقايسه با 12 ماه سال 1394، 22 درصد رشد ارزشي و 21 درصد رشد وزني را نشان مي‌دهد.
صادرات سنگ کار شده هم در دوره مذکور به رقم 122 ميليون دلار و 374 هزار تن رسيد که در مقايسه با دوره مشابه سال ماقبل از لحاظ ارزشي 41 درصد و از لحاظ وزني 44 درصد رشد را نشان مي‌دهد و به دليل غالب بودن تفکر سنتي بر بهره‌گيري از تکنولوژي مدرن و به ‌روز، بهره‌وري در صنعت سنگ پايين بوده به گونه ‌اي که هم‌اکنون در کشور به‌ طور متوسط از يک تن سنگ خام حدود هفت مترمربع سنگ توليد مي‌شود.

رشد صادرات محصولات پتروشيمي
وضعيت توليد و صادرات محصولات پتروشيمي‌ و پليمري ايران در طول چهار سال فعاليت دولت يازدهم، رونق گرفته است. در سال 1392 ظرفيت توليد محصولات پتروشيمي ‌ايران حدود 56 ميليون و 720 هزار تن بوده که از اين ميزان حدود 40 ميليون و 400 هزار تن محصول توليد شده است.
درسال 1395 صادرات محصولات پتروشيمي ‌و پليمري ايران رکورد تازه اي زد. براساس آمار، بيش از 50.6 ميليون تن محصول پتروشيمي ‌در کشور توليد و بيش از 20.39 ميليون تن آن صادر شد. سهم محصولات پتروشيمي ‌در سبد صادرات غيرنفتي ايران تا پايان سال 1395 به حدود 21.7 درصد رسيد.
در مجموع از سال 1392 تا پايان سال گذشته با بهره ‌برداري از طرح هاي جديد و رفع گلوگاه‌هاي توليد در مجتمع‌هاي موجود نسبت توليد به ظرفيت نصب شده روند صعودي داشته است؛ به طوري که به ترتيب از سال 92، 93، 94 و 95 سالانه 71 درصد، 78 درصد، 80 درصد و در نهايت سال گذشته 82 درصد ظرفيت نصب شده صنعت پتروشيمي ‌منجر به توليد شده است.

افزايش صادرات فرش ايران
به باور کارشناسان صادرات فرش ايران رشد داشته است. برجام بر صادرات فرش دستباف تاثير غيرقابل انکاري داشته است. رونق صادرات فرش دستبافت را مي توان مصداق بارز اقتصاد مقاومتي دانست.
بر اساس آمار سال 1395 حدود 350ميليون دلار فرش دستباف ايراني به کشورهاي مختلف صادر شد که از نظر ارزشي 27 درصد و از نظر وزني 16.5 درصد رشد به ثبت رساند. آمريکا، آلمان، لبنان، امارات، پاکستان، ژاپن، انگليس، قطر، افريقاي جنوبي و استراليا 10 مشتري اصلي فرش دستباف ايران در سال 1395 بودند و امريکا مقام نخست واردات فرش از ايران را دارد.
همچنين ميزان صادرات نساجي طي 12 ماه سال 1395 نيز نسبت به مدت مشابه سال 94 روند افزايشي در پيش گرفته است. براين اساس عملکرد ارزش صادرات نساجي 3. 278 ميليون دلار و عملکرد وزني صادرات محصول مذکور بالغ بر 5. 98 هزار تن بوده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته، 7. 1 درصد از نظر ارزشي و 6. 8 درصد از نظر وزني افزايش داشته است.
ميزان صادرات چرم نيز طي 12 ماه سال 1395 از لحاظ ارزش صادرات اين کالا 3. 61 ميليون دلار و عملکرد وزني صادرات محصول مذکور 1. 8 هزار تن بوده است که نسبت به مدت مشابه سال گذشته 2. 3 درصد از نظر ارزشي و 7. 15 درصد از نظر وزني افزايش داشته است.